Terugblik 2016

Wonen is in Vlaanderen niet evident:

• Betaalbaarheid: enorme toename van problemen!
• Kwaliteit: is slechter bij private en sociale verhuurders. 37% van deze woningen zijn van ontoereikende kwaliteit!
• Toegang: er is discriminatie en systematische selectie van zwakke huurders (bv hoge huurwaarborgen, uitsluiting van gezinnen met een vervangingsinkomen)
• Er is dikwijls een cumul van problemen, met uithuiszettingen tot gevolg.
• Het recht op wonen is zwak afdwingbaar.
• Er is een zwakke private huurmarkt; de prijzen zijn niet gereglementeerd.
• Sociale huurmarkt: in Vlaanderen slechts 6% (er zijn landen met 30%!)
• Er zijn demografische uitdagingen agv de vergrijzing en gezinsverdunning:
  meer woningen nodig en meer soorten woningen, meer woongelegenheid in steden, durven denken over inbreidingsprojecten.
• Het woonpatrimonium moet duurzamer worden – renoveren van ganse wijken
  Verduurzamen via vernieuwing (goede voorbeelden betoelagen)

Elke 2 jaar moet er opnieuw ingeschreven worden voor een sociale woning.  Mensen weten dit niet. Wanneer komt er een centrale inschrijvingsmogelijkheid?

Unia krijgt veel klachten rond discriminatie op de woningmarkt. Er is een groot probleem: raciale discriminatie – omwille van klein inkomen – handicap. Alleenstaande vrouwen met kinderen hebben het heel moeilijk op de woningmarkt. De meldingen zijn het topje van de ijsberg. Er gebeurt onderzoek. De vermoedens van grote discriminatie werden daar bevestigd.

Sociale huisvestingsmaatschappijen kunnen getuigen, bewijzen dat mensen met een andere kleur, …. wél goede huurders kunnen zijn.

waarom komen eigenaars niet naar SVK? Daar zijn ze zeker van hun inkomsten. Waarom doen ze dit zo weinig? Huurprijs is doorgaans 20% goedkoper dan op de private huurmarkt. Er is ook een perceptieprobleem: “jullie verhuren aan mensen die het huis niet goed zullen onderhouden”.

Inzetten op bouwen en renoveren van sociale woningen is absoluut nodig.  Voor de laagste inkomens is een sociale huurwoning de enige oplossing.

Proefhuren zou een goede oplossing zijn voor de angst die er heerst bij mede-eigenaars. De eerste zes maanden wordt dan de huur gegarandeerd door een tussenpersoon. De eigenaar kan dan zijn huurder leren kennen en vertrouwen.

Het is normaal dat een eigenaar inschat of hij zijn huur zal ontvangen. Hij bekijkt het risico. Eigenaars nemen soms het risico om te verhuren aan mensen die 40% van hun inkomen aan een woning moeten geven. Banken doen dit niet. Zij gaan maar tot 33%.

De eigenaarsmarkt in België bestaat vooral uit kleine eigenaars. Eigenaars moeten daar soms ook van leven.  Dit zorgt voor voorzichtige verhuurders.  Grote verhuurders zijn makkelijker te benaderen door de overheid, dus makkelijker om afspraken mee te maken. Eigenaars verwachten huuropbrengst.  Eigenaars zijn vaak oudere mensen – zijn conservatiever en hebben sneller angst te verhuren aan allochtonen, mensen in armoede. Jonge mensen investeren bijna niet in verhuurwoningen.  Oudere eigenaars: overlijden  - en de woning wordt verkocht door de kinderen.  Door de verkoop krimpt ook de verhuurmarkt.
Vlaamse overheid heeft hier een rol te spelen: zorgen dat meer spaargeld geïnvesteerd wordt in verhuurwoningen.  Verhuurwoningen worden gekocht met 21%BTW. Ook dit verhoogt de huurprijs. 
Meer verhuurwoningen zorgt voor verlaging van de huurprijzen.

De kwaliteit van de huurwoningen verbetert. Verplichting om bepaalde minimumeisen te stellen vanuit de overheid. 
SVK is een goed initiatief.  Hierover wordt te weinig informatie gegeven.  Hier moet in geïnvesteerd worden.

Inleiding en panel

Inleiding:
Bernard Hubeau, voorzitter Vlaamse Woonraad.

Panel:

• Cathérine Vincent : sociale huisvestingsmaatschappij Dewaco
• Katty Van Belleghem : huurdersbond Oost-Vlaanderen
• Jonas De Vlieger : Sociaal verhuurkantoor Zuid- Oost – Vlaanderen
• Maria Hebbelinck : Ervaringsdeskundige
• Jo Appelmans : vertegenwoordiger immobiliënsector
• Els Keytsman : directeur Unia
• Sarah Smeyers : voorzitter OCMW Aalst, schepen van Sociale zaken en Wonen

Moderator : Annabel Van Nieuwenhuyse